Historia Kościoła powszechnego w starożytności i średniowieczu (ćwiczenia)

Opis przedmiotu
Informacje ogólne
Organizator:Wydział Teologii - Instytut Nauk Teologicznych
Kod ECTS:08300-XXXX-01CWI0136
Kierunek studiów: Teologia kurs B (stacjonarne jednolite magisterskie)
Lokalizacja w planach rocznych:
Etap:Rok I - Semestr 1
Punkty ECTS: 1
Forma zaliczenia: Zaliczenie na ocenę
Rozkład zajęć 2022/2023
Rozkład zajęć 2021/2022
Etap:Rok I - Semestr 2
Punkty ECTS: 1
Forma zaliczenia: Zaliczenie na ocenę
Rozkład zajęć 2022/2023
Rozkład zajęć 2021/2022
Cele przedmiotu
Wymagania wstępne
I sem. Założenia i cele przedmiotu
Cel zajęć: Znajomość terminologii historycznokościelnej w odnośnym zakresie. Znajomość kościelnej praktyki i tematyki soborowej. Znajomość istotnych tekstów źródłowych.
Zamierzone efekty kształcenia
Wiedza: Definiowanie problemów badawczych. Opisywanie zjawisk historycznokościelnych doby starożytności chrześcijańskiej.
Umiejętności: Samodzielna analiza źródeł historycznych. Wyszukiwanie i ekslpoatacja literatury źródłowej. Interpretowanie normatywnych tekstów z epoki starożytności chrześcijańskiej. Weryfikowanie popularnych sądów w oparciu o materiał źródłowy. Prezentowanie zgadnień historycznokościelnych w postaci wystąpień z referatem.
Inne kompetencje: Dbałość o syntaktyczną spójność wypowiedzi. Otwartość na nowe możliwości interpretacyjne raz poznanych faktów. Postępowanie zgodne ze sztuka naukowego obchodzenia się z literaturą źródłową. Wrażliwość na literacki dorobek poprzednich epok. Wyrażanie sądów w sprawach wewnatrzkościelnych.

II sem. Założenia i cele przedmiotu
Udział w zajęciach winien zaowocować zdolnością prowadzenia samodzielnych poszukiwań badawczych na dany temat przy wykorzystaniu dostępnych źródeł drukowanych oraz opracowań szczegółowych. Ponadto student zdobywa umiejętność prezentacji wyników swoich badań zarówno w formie ustnej podczas ćwiczeń oraz w formie pisemnego elaboratu opatrzonego właściwym dla nauk historycznych aparatem naukowym.
Przedmioty wprowadzające (prerekwizyty) oraz wymagania wstępne
Uczestnikami ćwiczeń są studenci uczęszczający na wykład z historii Kościoła powszechnego w starożytności i średniowieczu.
Efekty kształcenia dla przedmiotu
Metody dydaktyczne
Treści programowe przedmiotu
I sem.Treść zajęć: Geneza, zwołanie, przebieg i tematyka obrad pierwszych siedmiu soborów powszechnych

II sem. Treści programowe
Analiza wybranych zagadnień z zakresu historii Kościoła w epoce starożytnej i średniowiecznej: pierwsze herezje trynitarne, arianizm, duchoburstwo, nestorianizm, donatyzm, monofizytyzm, monoenergetyzm i monoteletyzm, obrazoburstwo, schizma focjańska, reforma gregoriańska, herezje katarów i waldensów, koncyliaryzm, wiklifityzm, husytyzm. W kontekście wymienionych problemów studium nad aktywnością synodalną Kościoła starożytnego i średniowiecznego.
Kryteria oceny i sposoby weryfikacji zakładanych efektów kształcenia
I sem. Metody i pomoce dydaktyczne
Forma zajęć: metoda seminaryjna polegająca na analizie dzieł napisanych przez wybranych historyków Kościoła w dobie starożytności chrześcijańskiej oraz tekstów orzeczeń soborowych
Wymagania dotyczące pomocy dydaktycznych: kopie tekstów źródłowych, mapy ścienne
forma i warunki zaliczenia
Sposób sprawdzenia osiągnięcia efektów zmierzonych: aktywność w dyskusji – 25%, referat – 25%, pisemne kolokwia cząstkowe - 50%
treści programowe
Treść zajęć: Geneza, zwołanie, przebieg i tematyka obrad pierwszych siedmiu soborów powszechnych


II sem. Metody i pomoce dydaktyczne
Analiza tekstów źródłowych, prezentacja, dyskusja, praca w grupie, praca z mapą.
9. Forma i warunki zaliczenia
Przygotowanie referatu na zadany temat w formie ustnej i pisemnej (30%); aktywność w trakcie zajęć (20%); zaliczenie trzech kolokwiów (30%); egzamin z lektur po wcześniejszym przedstawieniu pisemnej recenzji (20%).
Literatura podstawowa i uzupełniająca
I sem Literatura podstawowa:
Euzebiusz z Cezarei, Historia Kościelna, Poznań 1924; Hermiasz Sozomen, Historia Kościoła, Warszawa 1980; Sokrates Scholastyk, Historia Kościoła, Warszawa 1986; Ewagriusz Scholastyk, Historia Kościoła, Warszawa 1990; M. Starowieyski, Sobory Kościoła niepodzielonego, Tarnów 1994; F. Bechau, Historia Soborów, Kraków 1998; K. Schatz, Sobory Powszechne. Punkty zwrotne w historii Kościoła, Kraków 2001
Literatura uzupełniająca;
Starowieyski M., Sobory starożytności chrześcijańskiej (Konstantynopol 381), „W drodze”, 18 (1990) nr 3, s. 72-81; Starowieyski M., Sobory starożytności chrześcijańskiej (sobór chalcedoński 451 r.), „W drodze”, 18 (1990) nr 5, s. 63-73; Starowieyski M., Sobory starożytności chrześcijańskiej (sobór efeski 431 r.), „W drodze”, 18 (1990) nr 4, s. 64-74; Starowieyski M., Sobory starożytności chrześcijańskiej (sobór konstantynopolitański II, 553 r.), „W drodze”, 18 (1990) nr 6, s. 74-84; Starowieyski M., Sobory starożytności chrześcijańskiej (sobór konstantynopolitański III, 680/681 r.), „W drodze”, 18 (1990) nr 7, s. 81-92; Starowieyski M., Sobory starożytności chrześcijańskiej (sobór nicejski), „W drodze”, 18 (1990) nr 2, s. 64-73
Inne pomoce dydaktyczne:
Atlas historyczny

II sem. Literatura podstawowa i uzupełniająca
A.Źródła:
Dokumenty Soborów Powszechnych, t. I-III, opr. A. Baron, H. Pietrzak, Kraków 2001-2004; Dokumenty synodów od 50 do 381 roku, opr. A. Baron, H. Pietrzak, Kraków 2006; Euzebiusz z Cezarei, Historia Kościelna, Poznań 1924; Hermiasz Sozomen, Historia Kościoła, Warszawa 1980; Sokrates Scholastyk, Historia Kościoła, Warszawa 1986; Ewagriusz Scholastyk, Historia Kościoła, Warszawa 1990.
B.Opracowania:
M. Starowieyski, Sobory Kościoła niepodzielonego, Tarnów 1994; F. Bechau, Historia Soborów, Kraków 1998; K. Schatz, Sobory Powszechne. Punkty zwrotne w historii Kościoła, Kraków 2001; zestaw lektur podany na pierwszych zajęciach i dostępny na stronie internetowej prowadzącego.