Techniki i style w rzemiośle artystycznym (ćwiczenia) - 2019/2020

Opis zajęć
Informacje ogólne
Prowadzący:dr hab. Irena Rolska prof. KUL
Organizator:Wydział Nauk Humanistycznych - Instytut Nauk o Sztuce
Liczba godzin tydzień/semestr: 2/30
Język wykładowy:Język polski
Cele przedmiotu
Zapoznanie z najważniejszymi działami rzemiosła artystycznego; poznanie ich historii (wiodących ośrodków i twórców) technik i technologii; zdobycie umiejętności rozpoznawania, poprawnego określania i datowania europejskich, w tym szczególnie polskich wyrobów rzemiosła artystycznego
Wymagania wstępne
Znajomość epok i stylów na poziomie szkoły średniej
Efekty kształcenia dla przedmiotu
WIEDZA
W1 Student rozpoznaje rożne rodzaje technik artystycznych w zakresie złotnictwa, odlewnictwa, ceramiki, szkła, meblarstwa, tkanin
W 2 Student potrafi charakteryzować techniki rzemiosła artystycznego w rozwoju historycznym, wskazać najważniejsze ośrodki rzemiosła artystycznego
W 3 Student zna terminologię rzemiosła artystycznego
UMIEJĘTNOŚCI
U1 Student opisuje dzieła rzemiosła artystycznego wykorzystując właściwą terminologię
U2 Student datuje i analizuje dzieła rzemiosła artystycznego w oparciu o wiedzę w zakresie technologii produkcji i zdobnictwa.
U 3 Student wyszukuje, analizuje, ocenia, selekcjonuje i wykorzystuje informacje ze źródeł drukowanych i elektronicznych
U 4 Student rozumie konieczność ochrony dzieł rzemiosła artystycznego w różnych kontekstach kulturowych oraz aktywnie uczestniczy w ich ochronie
Metody dydaktyczne
wykład z pokazem multimedialnym, wyjścia do muzeów, spotkanie z twórcami
Treści programowe przedmiotu
Treści programowe przedmiotu
1. Złotnictwo i jubilerstwo. Wyroby ze złota i srebra oraz kamieni szlachetnych i półszlachetnych. Historia technik i technologii. Najważniejsze ośrodki europejskie, najwybitniejsi twórcy. Sposoby znakowania.
2. Meble - historia, techniki i technologie wykonywania. Ewolucja form, technik, materiałów od starożytności do pocz. XX w. Najważniejsze ośrodki w Europie i w Polsce. Najwybitniejsi ebeniści.
3. Tkanina - historia, techniki, technologie wyrobu, rodzaje, wzornictwo, datowanie tkanin.
4. Haft, ewolucja technik i sposobu dekoracji tkanin. Ośrodki, twórcy i zabytki europejskie.
5. Ceramika. Typy wyrobów, historia, ewolucja form i dekoracji najważniejszych rodzajów ceramiki architektonicznej i artystycznej. Terakota, ceramika odymiana, tera sigilata, raku, majolika i fajans, kamionka. Wiodące ośrodki i twórcy.
6. Porcelana. Początki w Chinach, Europie, Polsce. Historia, sposoby wyrobu, najważniejsze manufaktury i ich znaki.
7. Szkło- najważniejsze ośrodki
8. Wyroby z metalu. Cyna, miedź, mosiądz. Historia, ewolucja technik i sposobów dekoracji. Najważniejsze ośrodki i artyści.
Kryteria oceny i sposoby weryfikacji zakładanych efektów kształcenia
1. frekwencja na zajęciach (dopuszczalne 2 nieusprawiedliwione nieobecności w semestrze)
2. opracowanie i ustna prezentacja wybranego zagadnienia z dziedziny technik artystycznych z prezentacją multimedialną
3. ocena z pisemnego kolokwium obejmującego zakres przerobiony w danym semestrze (ewentualna poprawa - w formie ustnej w sesji poprawkowej).
Literatura podstawowa i uzupełniająca
Morant de H., „Historia sztuki zdobniczej od pradziejów do współczesności”, Warszawa 1981.
Samek J., „Polskie rzemiosło artystyczne”, Warszawa 1984.
Szczepkowska-Naliwajek K., „Bibliografia historii rzemiosł artystycznych w Polsce w czasach średniowiecza i w epoce nowożytnej do połowy XIX wieku”, Toruń 2003.
Żygulski Z. jun., „Dzieje polskiego rzemiosła artystycznego”, Warszawa 1987.

tkaniny:
Chruszczyńska J., Orlińska-Mianowska E., „Tkaniny dekoracyjne. Przewodnik dla kolekcjonerów”, Warszawa 2009.
Mańkowski T., „Polskie tkaniny i hafty XVI-XVIII wieku”, Wrocław 1954.
Michałowska M., „Słownik terminologiczny włókiennictwa”, Warszawa 1995.
Michałowska M., „Leksykon włókiennictwa surowce i barwniki, narzędzia i maszyny, techniki i technologie, wyroby i dziedziny”, Warszawa 2006.
„Przepych i blask jedwabnictwa lyońskiego. Lyońskie tkaniny jedwabne od XVII do XX wieku” [kat. wyst.] Muzeum Narodowe w Warszawie, Warszawa 2004.

techniki metalowe:
Florow A. W., „Artystyczna obróbka metali”, Warszawa 1989.
Gradowski M., „Dawne złotnictwo. Technika i terminologia”, Warszawa 1980.
Gradowski M., Zinkiewicz-Ryndzewicz A., „Srebra kultowe i obrzędowe”, t. 1, Kazimierz Dolny 2008.
Jednaszewska-Gąsiorowska T., Massowa Z., „Kowalstwo artystyczne i odlewnictwo”. Katalog, Malbork 1985.
Lileyko H., „Srebra warszawskie”, Warszawa 1979.
„Srebra XV-XX wieku”, oprac. E. Martyna,Warszawa 1998.

meblarstwo:
Grzeluk I., Słownik terminologiczny mebli, Warszawa 1998.
Kaesz G., Meble stylowe, Wrocław 1990.

ceramika i szkło:
E. Kowecka E., Łosiowie M. i J., L. Winogradow, „Polska porcelana”, wyd. II, Wrocław 1983.
Mattison S., „Podręcznik ceramika S. Obszerne informacje na temat narzędzi, materiałów i technik”, wyd. Arkady [b.m.] 2006.
Polak A., „Szkło i jego historia”, Warszawa 1981.
Rada P., „Techniki ceramiki artystycznej”, Warszawa 1993.
Savage G., „Porcelana i jej historia”, Warszawa 1977.
Kierunek studiów: Historia Sztuki (stacjonarne I stopnia)
Lokalizacja w planach rocznych:
Etap:Rok I - Semestr 1
Punkty ECTS: 4
Forma zaliczenia: Zal. na ocenę