Psychologia religii (ćwiczenia) - 2022/2023

Opis zajęć
Informacje ogólne
Prowadzący:mgr Kamil Tomaka
Organizator:Wydział Nauk Społecznych - Instytut Psychologii
Liczba godzin tydzień/semestr: 2/30
Język wykładowy:Język polski
Kierunek studiów:Psychologia (stacjonarne jednolite magisterskie) - Semestr VIII
Cele przedmiotu
C1 - Zapoznanie uczestników z wiedzą z zakresu psychologii religii.
C2 - Zaprezentowanie charakterystyki współczesnych zjawisk w obszarze religijności oraz funkcji religijności w życiu człowieka.
C3 - Rozwijanie umiejętności posługiwania się psychologicznymi metodami do pomiaru religijności.
C4 - Kształtowanie świadomej i odpowiedzialnej postawy wobec ludzi o różnych przekonaniach religijnych.
Wymagania wstępne
---
Efekty kształcenia dla przedmiotu
WIEDZA
K_W06. Uczestnik rozpoznaje i charakteryzuje społeczno-kulturowe podstawy zachowania człowieka i relacji społecznych; opisuje i charakteryzuje zjawisko religijności w grupach społecznych oraz wskazuje ich wpływ na życie człowieka.
K_W12. Uczestnik ma uporządkowaną i pogłębioną wiedzę na temat psychologicznych funkcji i motywów religijności.

UMIEJĘTNOŚCI
K_U01. Uczestnik analizuje i wykorzystuje wiedzę teoretyczną z zakresu psychologii religii w opracowaniu propozycji oddziaływań ukierunkowanych na zmianę postaw i zachowań w różnych obszarach praktyki psychologicznej.
K_U12. Uczestnik potrafi analizować przyczyny i źródła zachowań religijnych człowieka oraz przewiduje ich konsekwencje; umie wykorzystać psychologiczne metody do pomiaru religijności z poszanowaniem aspektów prawnych i etycznych.

KOMPETENCJE SPOŁECZNE (POSTAWY)
K_K03. Uczestnik jest świadomy roli i ważności religijności dla życia i rozwoju człowieka.
K_K05. Uczestnik przejawia świadomą i odpowiedzialną postawę wobec ludzi o różnych przekonaniach religijnych.
Metody dydaktyczne
Ćwiczenia prowadzone są metodą wykładową i warsztatową. Stosowane metody to m.in. praca własna polegająca na przygotowaniu prezentacji z zakresu przedmiotu. Ponadto: dyskusja, scenki, plakaty, burza mózgów, praca indywidualna, praca w grupach, analiza przypadków.
Treści programowe przedmiotu
1. Zajęcia wprowadzające.
2. Przedmiot psychologii religii.
3. Religijność a duchowość. Psychologiczne ujęcie duchowości.
4. Współczesne tendencje w religijności: sekularyzacja, ateizm, agnostycyzm.
5. Kwestionariusz PCBS.
6. Współczesne przemiany religijności – dekonwersja.
7. Funkcje religijności w radzeniu sobie ze stresem. Kwestionariusze RCOPE i BriefRCOPE.
8. Jak szybko zbadać religijność: prezentacja metod: C-15, DUREL.
9. Religijność jako relacja. Kwestionariusz Więzi z Bogiem i Skala Emocji Wobec Boga.
10. Zmagania religijne i duchowe.
11. Koncepcja duchowości relacyjnej. Proces uświęcania.
12. Neuropsychologia a religia.
13. Religijność w różnych kontekstach i grupach społecznych.
14. Religia a pareidolia.
15. Podsumowanie i zaliczenie zajęć.
Kryteria oceny i sposoby weryfikacji zakładanych efektów kształcenia
Warunkiem uzyskania pozytywnej oceny z ćwiczeń jest:
1. Obecność na zajęciach (dopuszczalna jest 1 nieobecność nieusprawiedliwiona),
2. Aktywność własna,
3. Krótkie kolokwia (tzw. wejściówki, czyli pytania dotyczące tekstu zadanego do przeczytania),
4. Udział w projekcie badawczym,
5. Opracowanie i prezentacja ciekawostki na podstawie artykułu naukowego z psychologii religii.

Końcowa ocena jest rezultatem zaliczenia wszystkich powyższych wymagań i punktów uzyskanych podczas krótkich kolokwiów pisemnych (tzw. wejściówek):
(5,0) 91% - 100%
(4,5) 81% - 90%
(4,0) 71% - 80%
(3,5) 61% - 70%
(3,0) 51% - 60%
(2,0) ≥ 50% i/lub brak realizacji powyższych warunków zaliczenia.
Literatura podstawowa i uzupełniająca
Literatura podstawowa:
Bartczuk, R.P., Jarosz, M. (2006). Funkcja religijności w procesie radzenia sobie za stresem – koncepcja Kennetha I. Pargamenta. Roczniki Psychologiczne, 9(1), s. 37-52.
Bartczuk, R. P., Zarzycka, B., Wiechetek, M. P. (2013). Struktura wewnętrzna polskiej adaptacji Skali Przekonań Postkrytycznych. Roczniki Psychologiczne, 16(3), 536-558.
Dobrowolska, B., Jurek, K., Pilewska-Kozak, A. B., Pawlikowski, J., Drozd, M., Koenig, H. (2016). Validation of the Polish version of the Duke University Religion Index (PolDUREL). Polskie Archiwum Medycyny Wewnętrznej 126 (12), s. 1005-1008.
Jarosz, M (2010). Pojęcie duchowości w psychologii. W: O. Gorbaniuk, B. Kostrubiec-Wojtachnio, D. Musiał, M. Wiechetek. Studia z Psychologii w KUL, tom 16 (s. 9-22). Lublin: Wyd. KUL.
Nowosielski, M., Bartczuk, R.P. (2015). Religijność w procesie przemian – koncepcja dekonwersji H. Streiba. Studia Psychologica. 15(2), s. 5–21.
Zarzycka, B. (2009). Tradition oder Charisma? Religiosität in Polen. In: Woran glaubt die Welt? Analysen und Kommentare zum Religionsmonitor 2008. (205-228). Gütersloh: Verlag Bertelsmann Stiftung.
Zarzycka, B. (2011) Polska adaptacja Skali Centralności Religijności S. Hubera. W: M. Jarosz (red.) Psychologiczny pomiar religijności, s. 231-261. Lublin: TN KUL.

Literatura uzupełniająca:
Bronk, A. (1996). Psychologia religii jako nauka. Status metodologiczny. W: Nauka wobec religii (s. 203-212). Lublin: TN KUL.
Griffith, J. L., Griffith, M. E. (2008) Odkrywanie duchowości w psychoterapii. Kraków: WAM.
Grzymała-Moszczyńska, H., (1991). Przedmiot psychologii religii. W: Psychologia religii. Wybrane zagadnienia (s. 39-50). Kraków: Nomos.
Jarosz, M. (2003). Interpersonalne uwarunkowania religijności. Lublin: TN KUL.
Klimasiński M.W., Płocka M., Neumann‑Klimasińska N., Pawlikowski J. (2017). Czy lekarze powinni udzielać wsparcia duchowego swoim pacjentom – przegląd badań. Medycyna Praktyczna 3, s. 128–133.
Mariański, J. (2011). Tendencje rozwojowe w polskim katolicyzmie – diagnoza i prognoza. Teologia Praktyczna, 12, 7-24.
Prusak, J. (2006). Religijność i duchowość w psychoterapii. W: S. Głaz (red.) Podstawowe zagadnienia psychologii religii. Kraków: WAM, s. 423-447.
Prusak, J. (2012). Psychoterapia pacjenta religijnego z perspektywy teologii chrześcijańskiej. W: Grzesiuk, L., Suszek, H. Psychoterapia. Pogranicza. Podręcznik akademicki. T.7. Warszawa: ENETEIA. s. 325–346.
Śliwak, J., Wiechetek, M., Zarzycka, B., Bartczuk, R. P. (2017). Oblicza psychologii religii w Polsce. Roczniki Psychologiczne, 20 (1), 11-19.
Talik, E. (2013). Jak trwoga, to do Boga? Psychologiczna analiza religijnego radzenia sobie ze stresem u młodzieży w okresie dorastania. Sopot: GWP.
Kierunek studiów: Psychologia (stacjonarne jednolite magisterskie)
Lokalizacja w planach rocznych:
Etap:Rok IV - Semestr 8
Punkty ECTS: 0
Forma zaliczenia: Zal. na ocenę
Terminarz:
DataDzieńSalaGodz.od-doForma zajęć
2023-02-22środaC-1043 14:10 - 15:50stacjonarne
2023-03-01środaC-1043 14:10 - 15:50stacjonarne
2023-03-08środaC-1043 14:10 - 15:50stacjonarne
2023-03-15środaC-1043 14:10 - 15:50stacjonarne
2023-03-22środaC-1043 14:10 - 15:50stacjonarne
2023-03-29środaC-1043 14:10 - 15:50stacjonarne
2023-04-12środaC-1043 14:10 - 15:50stacjonarne
2023-04-19środaC-1043 14:10 - 15:50stacjonarne
2023-04-26środaC-1043 14:10 - 15:50stacjonarne
2023-05-10środaC-1043 14:10 - 15:50stacjonarne
2023-05-17środaC-1043 14:10 - 15:50stacjonarne
2023-05-24środaC-1043 14:10 - 15:50stacjonarne
2023-05-31środaC-1043 14:10 - 15:50stacjonarne
2023-06-07środaC-1043 14:10 - 15:50stacjonarne
2023-06-14środaC-1043 14:10 - 15:50stacjonarne