Psychologia małżeństwa i rodziny (wykład)

Opis przedmiotu
Informacje ogólne
Organizator:Wydział Teologii - Instytut Nauk Teologicznych
Kod ECTS:05800-XXXX-01WYK0264
Kierunek studiów: Nauki o rodzinie (stacjonarne I stopnia)
Lokalizacja w planach rocznych:
Etap:Rok I - Semestr 1
Punkty ECTS: 2
Forma zaliczenia: Egzamin
Rozkład zajęć 2023/2024
Rozkład zajęć 2022/2023
Lokalizacja w programie modułowym:
Moduł programowy:Przedmioty obligatoryjne » Psychologia małżeństwa i rodziny
Efekty kształcenia:
K_K02Absolwent jest gotów do uzasadnienia znaczenia wiedzy o małżeństwie i rodzinie (lub jej członkach) w procesie rozwiązywaniu ich egzystencjalnych problemów
K_K03Absolwent jest gotów do angażowania się na rzecz animacji środowiska społecznego, w którym funkcjonują małżeństwa i rodziny (i jej członkowie)
K_K04Absolwent jest gotów do podjęcia działania na rzecz dobra wspólnego (interesu publicznego) jako warunku prawidłowego funkcjonowania małżeństwa i rodziny (i/lub jej członków)
K_K06Absolwent jest gotów do przestrzegania zasad etyki zawodowej i wymagania tego od innych w odniesieniu do profesji asystenta rodziny, koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej i asystenta osoby niesamodzielnej
K_U01Absolwent potrafi dobrać sposoby rozwiązywania złożonych problemów małżeństwa i rodziny (lub ich członków) przy zastosowaniu wiedzy z zakresu nauk teologicznych, socjologicznych, medycznych, nauk o zdrowiu, psychologii, pedagogiki i innych pokrewnych
K_U02Absolwent potrafi dobrać i stosować metody i narzędzia konieczne w badaniu problemów małżeństwa i rodziny lub jej członków, które są przedmiotem własnej pracy badawczej, także z wykorzystaniem zaawansowanych technik informacyjno-komunikacyjnych (ICT)
K_U05Absolwent potrafi przedstawić, argumentować i oceniać różne stanowiska na temat skuteczności różnorodnych sposobów wspomagania małżeństwa i rodziny lub ich członków; dyskutować o etycznych, religijnych, politycznych, prawnych, pedagogicznych, psychologicznych, społecznych, kulturowych i ekonomicznych konsekwencjach zastosowania poszczególnych sposobów wspomagania małżeństwa i rodziny lub ich członków
K_U10Absolwent potrafi określić perspektywę swojego rozwoju zawodowego i naukowego
K_W01Absolwent zna i rozumie: główne teorie nauk zajmujących się małżeństwem i rodziną w aspekcie teologicznym, etycznym, historycznym, socjologicznym, psychologicznym, pedagogicznym, prawnym
K_W02Absolwent zna i rozumie metody stosowane w naukach zajmujących się małżeństwem i rodziną w zakresie określonym przez wymagania kierunku studiów oraz uzasadnia ich wybór dla podanych przykładów
K_W05Absolwent zna i rozumie współczesne trudności i dylematy małżeństwa i rodziny lub ich członków z perspektywy religijnej, prawnej, kulturowo-cywilizacyjnej, historycznej, socjologicznej, etycznej, ideologicznej, psychologicznej, pedagogicznej
Cele przedmiotu
Wymagania wstępne
Zajęcia stanowią dla studentów okazję do zapoznania się z podstawowymi pojęcia z zakresu psychologii rodziny w ujęciu systemowym.
Efekty kształcenia dla przedmiotu
Metody dydaktyczne
Treści programowe przedmiotu
1. Podejście systemowe w badaniach rodziny, podstawowe pojęcia ogólnej teorii systemów w odniesieniu do rodziny.
2. Rozumienie rodziny jako systemu społecznego, który charakteryzują: całościowość, samoregulacja, cyrkularność, sprzężenia zwrotne, granice, przymierza, koalicje, morfostaza, morfogeneza, adaptacyjność, ekwifinalizm, spójność i elastyczność. Splątanie, niezaangażowanie, sztywność i chaos w rodzinie.
3. Podsystemy w rodzinie: podsystem rodzice-dziecko, podsystem małżeński, podsystem rodzeństwa.
4. Rozwój rodziny ( najważniejsze etapy rozwojowe rodziny: narzeczeństwo, małżonkowie po ślubie, rodzina z małymi dziećmi, rodzina z adolescentem, dorosłe dzieci opuszczające dom, późna faza życia rodziny).
5. Komunikacja w rodzinie (aspekt treściowy i relacyjny komunikacji, rodzinne wzory komunikacji, komunikacja niewerbalna, empatia w komunikacji, rozwiązywanie konfliktów).
6. Satysfakcja z małżeństwa. Rodziny zdrowe, prawidłowo funkcjonujące.
7. Oddziaływania środowiska pozarodzinnego: znaczenie dalszej rodziny, praca, placówki oświatowo-edukacyjne, czynniki kulturowe.
8. Przygotowanie do małżeństwa i profilaktyka zaburzeń życia małżeńsko-rodzinnego (koncepcja trzech etapów). Programy profilaktyczne (" W tę samą stronę").
Kryteria oceny i sposoby weryfikacji zakładanych efektów kształcenia
Egzamin ustny dotyczący znajomości zagadnień stanowiących treść wykładów i lektur obowiązkowych
Literatura podstawowa i uzupełniająca
LITERATURA OBOWIĄZKOWA:
M. Braun-Gałkowska, 2008, Psychologia domowa, Wydawnictwo KUL, Lublin
M. Braun-Galkowska, 2007, Poznawanie systemu rodzinnego, Wydawnictwo KUL, Lublin, (rozdział: Obraz postaw rodzinnych, s. 27-39)
M. Braun-Gałkowska, 1992, Analiza systemów rodzinnych osób zadowolonych i niezadowolonych z małżeństwa, Lublin, TN KUL
M. Braun-Gałkowska, 1992, Trudne pytania, Wrocław
M. Braun-Gałkowska, 1980, Miłość aktywna, Warszawa
M. Braun-Gałkowska, 1991, Psycholog w służbie "Humanae Vitae", w: K. Majdański, T. Styczeń (red.), Dar ludzkiego życia "Humanae Vitae Donum"
M. Braun-Gałkowska, 1988, Duszpasterskie aspekty psychologii kobiet, w: Ateneum Kapłańskie, Tom 110, z. 2
B. Lachowska, M. Grygielski, 1999, W świecie dziecka, Lublin ( rozdział: B. Lachowska, Dziecko wobec przemian życia rodzinnego - analiza wybranych aspektów socjologicznych i psychologicznych)
B. Lachowska, 1999, Szczęśliwe dzieciństwo, w: D. Kornas-Biela (red.), Oblicza dzieciństwa, Lublin
M. Grzywak-Kaczyńska, 1988, Trud rozwoju, Lublin

LITERATURA DODATKOWA, DO WYBORU:
M. Braun-Gałkowska, 1994, W tę samą stronę. Książka dla nauczycieli o wychowaniu i lekcjach wychowawczych, Warszawa
B. Lachowska, 1998, Dzieci osób owdowiałych, Lublin
V. Satir, 2000, Rodzina. Tu powstaje człowiek, Gdańsk
M. Ziemska, 1975, Rodzina a osobowość, Warszawa
C. Gała, 1992, Uwarunkowania wychowawcze dojrzałej moralności, Lublin
T. Gordon, 1991, Wychowanie bez porażek, Warszawa
A. Gałkowska, Percepcja powodzenia małżeństwa rodziców a społeczny obraz siebie ich dorosłych dzieci
P. Kryczka, 1997, Rodzina w zmieniającym się społeczeństwie, Lublin
D. Kornas-Biela (red.), 1999, Oblicza macierzyństwa, Lublin
D. Kornas-Biela (red.), 2001, Oblicza dzieciństwa, Lublin
D. Kornas-Biela (red.), 2001, Oblicza ojcostwa. Lublin
R. Campbell, 1990, Twoje dziecko potrzebuje Ciebie, Kraków
R. Campbell, 1991, Twój nastolatek potrzebuje Ciebie, Kraków
L. Dyczewski, 1994, Rodzina. Społeczeństwo. Państwo, Lublin
R. Sauer, Dzieci wobec cierpienia
D. de Barbaro, 1999, Wprowadzenie do systemowego rozumienia rodziny, Kraków
R. Richardson, L. Richardson, Najstarsze, średnie, najmłodsze, Gdańsk
S. Bem, Męskość kobiecość
L. Mieścicka-Mellibruda, Być matką dorosłych dzieci
A. Dakowicz, Płeć psychiczna a poziom samoaktualizacji