Psychologia różnic indywidualnych (ćwiczenia)

Opis przedmiotu
Informacje ogólne
Organizator:Wydział Nauk Społecznych - Instytut Psychologii
Kod ECTS:14400-XXXX-0502CWI0075
Kierunek studiów: Psychologia (stacjonarne jednolite magisterskie)
Lokalizacja w planach rocznych:
Etap:Rok I - Semestr 2
Punkty ECTS: 0
Forma zaliczenia: Zaliczenie na ocenę
Rozkład zajęć 2023/2024
Rozkład zajęć 2022/2023
Lokalizacja w programie modułowym:
Moduł programowy:Przedmioty obligatoryjne » Psychologia różnic indywidualnych
Efekty kształcenia:
K_K05Absolwent jest gotów do: wyrażania dbałości o zdrowie psychiczne i fizyczne, identyfikuje indywidualne, społeczne i środowiskowe zagrożenia dla zdrowia psychicznego i somatycznego.
K_K07Absolwent jest gotów do: współpracy z profesjonalistami, których działalność koncentruje się na wspieraniu jakości życia w różnych warunkach społecznych i środowiskowych.
K_K09Absolwent jest gotów do: realizacji celów zawodowych oraz dbałość o prestiż zawodu psychologa.
K_U01Absolwent potrafi: wykorzystać wiedzę teoretyczną z zakresu psychologii oraz powiązanych z nią dyscyplin do analizowania i interpretowania ludzkich zachowań; potrafi wskazać i opisać uwarunkowania (osobowe, społeczne oraz kulturowe) różnych zachowań człowieka oraz funkcjonowania określonych grup społecznych i organizacji posługując się wybranymi podejściami teoretycznymi.
K_U03Absolwent potrafi: ma rozwinięte umiejętności w zakresie komunikacji interpersonalnej; potrafi przygotować pracę pisemną, prezentację multimedialną i wystąpienie ustne z zakresu psychologii oraz porozumiewać się ze specjalistami z zakresu psychologii oraz innymi grupami docelowymi używając różnych technik i kanałów komunikacji; wykorzystując terminologię psychologiczną oraz integrując różne ujęcia i koncepcje psychologiczne, potrafi wypowiadać się i argumentować swoje poglądy w sposób precyzyjny.
K_U07Absolwent potrafi: posiada umiejętność diagnozy psychologicznej, w tym diagnozy w zakresie zachowania, osobowości, różnic indywidualnych, procesów orientacji i regulacji psychicznej z odniesieniem do normy psychologicznej i psychopatologii.
K_W01Absolwent zna i rozumie: ma uporządkowaną i pogłębioną wiedzę na temat przedmiotu, metodologii i celów psychologii oraz jej subdyscyplin.
K_W08Absolwent zna i rozumie: ma pogłębioną wiedzę na temat procesów orientacji i regulacji psychicznej; zna terminologię, różnorodne uwarunkowania tych procesów oraz współczesne osiągnięcia badań w tym zakresie.
K_W09Absolwent zna i rozumie: zna terminologię oraz ma uporządkowaną wiedzę w zakresie teorii, badań oraz prawidłowości rozwoju osobowości; ma wiedzę o wpływie osobowości oraz różnic indywidualnych dla funkcjonowania osób w różnych środowiskach życia i pracy.
Cele przedmiotu
Wymagania wstępne
Wymagania wstępne równoległe uczestnictwo w wykładzie
Założenia i cele przedmiotu
Cel zajęć:
Zdobycie orientacji w podstawowych koncepcjach psychologicznych dotyczących inteligencji, zdolności, twórczości i temperamentu oraz opanowanie umiejętności interpretowania zachowań człowieka w oparciu o poznane teorie.

Zamierzone efekty kształcenia
Wiedza Student: potrafi wskazać główne obszary badawcze psychologii różnic indywidualnych, potrafi definiować następujące terminy psychologiczne: inteligencja, zdolności, twórczość, temperament, style poznawcze, mądrość i zna założenia teoretyczne przytaczanych definicji, potrafi porównać poznane teorie inteligencji, zdolności i twórczości i poddać je krytyce, wskazując na mocne i słabe strony tych koncepcji, jest w stanie wyjaśnić związki mądrości i stylów poznawczych z inteligencją i osobowością i omówić interdyscyplinarny charakter tych zagadnień, umie opisać i porównać ujęcie temperamentu w regulacyjnej teorii temperamentu i formalnej charakterystyce zachowania.
Umiejętności: Student potrafi krytycznie analizować stanowiska prezentowane w dyskusjach naukowych i jest w stanie wygenerować własne zdanie w sporze poparte racjonalnymi argumentami. Student powinien opanować umiejętność projektowania prostych narzędzi badawczych na podstawie poznanych teorii inteligencji, twórczości i zdolności celem zweryfikowania ich możliwości aplikacyjnych.
Inne kompetencje: Student potrafi podejmować dyskusję z argumentami zawartymi w tekstach naukowych, poprzez udział w dyskusjach kształtuje wrażliwość i otwartość na odmienne sądy.
Efekty kształcenia dla przedmiotu
Metody dydaktyczne
Treści programowe przedmiotu
Treści programowe
Zajęcia 1. Przedmiot materialny i formalny psychologii różnic indywidualnych. Źródła psychologii różnic indywidualnych i główne obszary badawcze.
Zajęcia 2. Naiwne koncepcje inteligencji a koncepcje psychologiczne (hierarchiczne, czynników równorzędnych, biologiczne). Natura czynnika g.
Zajęcia 3. Determinanty inteligencji - natura czy kultura?
Zajęcia 4. Psychologiczne kryteria twórczości. Egalitarne vs elitarne podejście do twórczości.
Zajęcia 5. Twórczość jako transgresja - podejście J. Kozieleckiego. Koncepcja interakcji twórczej E. Nęcki.
Zajęcia 6. Charakterystyka procesów poznawczych, emocjonalnych i motywacyjnych towarzyszących twórczości.
Zajęcia 7. Metody pomiaru poziomu twórczości. Kolokwium z zakresu tematycznego zajęć: 1-6.
Zajęcia 8. Wybrane koncepcje i modele wybitnych zdolności.
Zajęcia 9. Problemy endogenne i egzogenne uczniów wybitnie zdolnych. Kształcenie egalitarne vs elitarne - dyskusja.
Zajęcia 10. Temperament - ujęcie historyczne a ujęcie współczesne. Regulacyjna teoria temperamentu a formalna charakterystyka zachowania.
Zajęcia 11. Koncepcja stylów poznawczych. Związki stylów poznawczych z inteligencja i osobowością. Charakterystyka podstawowych wymiarów stylów poznawczych: refleksyjność-impulsywność, zależność-niezależność od pola, abstrakcyjność-konkretność.
Zajęcia 12. Metody pomiaru stylów poznawczych. Projektowanie metod własnych.
Zajęcia 13. Psychologia mądrości: związki mądrości z inteligencją, zdolnościami, twórczością, osobowością. Berliński model mądrości. Koncepcja "mądrości jako równowagi" R. Sternberga.
Zajęcia 14. Projektowanie metod pomiaru mądrości.
Zajęcia 15. Kolokwium z zakresu tematycznego zajęć: 7-14.
Kryteria oceny i sposoby weryfikacji zakładanych efektów kształcenia
Metody i pomoce dydaktyczne
metody warsztatowe, wykład, prezentacja multimedialna, metody dialogowe, praca w grupach, gry dydaktyczne.
Pomoce dydaktyczne: prezentacja multimedialna i materiały audiowizualne.

Forma i warunki zaliczenia
Aktywne uczestnictwo w zajęciach (25%), zaliczenia dwóch kolokwiów (50%), przygotowanie eseju (25%).
Literatura podstawowa i uzupełniająca
Literatura podstawowa
1. Nęcka, E. (2001). Psychologia twórczości. Gdańsk: GWP.
2. Sękowski, A. (2001). Osiągnięcia uczniów zdolnych. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
3. Sękowski, A., Klinkosz, W. (red.) (2010). Zdolności człowieka w ujęciu współczesnej psychologii. Lublin: TN KUL.
4. Strelau, J. (2001). Psychologia temperamentu. Warszawa: PWN.
5. Strelau, J., Doliński, D. (2008). Psychologia. Podręcznik akademicki, tom I. Gdańsk: GWP.

Literatura uzupełniająca
1. Klinkosz, W. (2004). Interpersonalne Skale Przymiotnikowe (IAS-R). Polskie tłumaczenie kwestionariusza Jerrego S. Wigginsa. Przegląd Psychologiczny, t. 47 z. 4, s. 379-393.
2. Klinkosz, W., Sękowski A. (2006). H. Schulera i M. Prochaski polska wersja Inwentarza Motywacji Osiągnięć - Leistungsmotivationsinventar (LMI). Czasopismo Psychologiczne, 12, 253-264.
3. Limont, W., Cieślikowska, J. (red.) (2005). Wybrane zagadnienia edukacji uczniów zdolnych. Kraków: Impuls.
4. Nęcka, E. (1999). Proces twórczy i jego ograniczenia. Kraków: Impuls.
5. Nosal, Cz. (2003). Temporalność a temperament. W: M. Marszał-Wiśniewska, T. Klonowicz, M. Fajkowska-Stanik (red.), Psychologia różnic indywidualnych. Wybrane zagadnienia, s. 198-211. Gdańsk: GWP.
6. Sękowski, A. (2004). Psychologia zdolności. Współczesne kierunki badań. Warszawa: PWN.
7. Sternberg, R. (2000). Handbook of intelligence. Cambridge: University Press.
8. Sternberg, R., Davidson, J. (red.) (2005). Conceptions of giftedness. Cambridge: University Press.