Składnia (ćwiczenia)

Opis przedmiotu
Informacje ogólne
Organizator:Wydział Nauk Humanistycznych - Instytut Filologii Angielskiej
Kod ECTS:09900-XXXX-0404CWI0298
Język wykładowy:Język polski
Kierunek studiów: Filologia Angielska (stacjonarne II stopnia)
Lokalizacja w planach rocznych:
Etap:Rok I - Semestr 1
Punkty ECTS: 2
Forma zaliczenia: Zaliczenie na ocenę
Rozkład zajęć 2023/2024
Rozkład zajęć 2022/2023
Lokalizacja w programie modułowym:
Moduł programowy:Fonologia » Składnia
Efekty kształcenia:
K_U01dobierając odpowiednie źródła, wyszukiwać, selekcjonować, analizować, dokonywać syntezy, twórczo interpretować i prezentować informacje związane z literaturoznawstwem, językoznawstwem i kulturoznawstwem oraz formułować na ich podstawie krytyczne sądy
K_U02formułować i testować hipotezy w rozwiązywaniu prostych problemów badawczych z zakresu literaturoznawstwa, językoznawstwa i kulturoznawstwa właściwie dobierając i przystosowując istniejące metody i narzędzia badawcze lub opracowując nowe
K_U07merytorycznie argumentować, przedstawiać i oceniać różne opinie i stanowiska oraz formułować wnioski, tworzyć syntetyczne podsumowania
K_W01przedmiot, zakres badań i zaawansowaną terminologię właściwe dla obszarów literaturoznawstwa, językoznawstwa i kulturoznawstwa związanych z filologią angielską
K_W03komponenty języka i szczegółowe mechanizmy ich funkcjonowania w kontekście diachronicznym i synchronicznym w szczególnym odniesieniu do języka angielskiego i porównawczym do innych języków
K_W04zaawansowane metody analizy i interpretacji różnych tekstów kultury kluczowe dla badań językoznawczych, literaturoznawczych i kulturoznawczych
K_W05zależności wynikające z historycznego charakteru rozwoju języka angielskiego, literatury i kultury anglojęzycznej
K_W06w pogłębionym stopniu formę, strukturę i odmiany współczesnego języka angielskiego
Cele przedmiotu
Wymagania wstępne
Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z podstawowymi informacjami dotyczącymi składni języka angielskiego w ujęciu generatywnym. Wyrobienie u studentów umiejętności swobodnego posługiwania się mechanizmami i terminologią obecną w tym modelu. Wykształcenie u studentów umiejętności praktycznego wykorzystania zdobytej wiedzy teoretycznej do analizy prostych struktur składniowych obecnych w angielszczyźnie.
Efekty kształcenia
Studenci mają podstawową wiedzę dotyczącą składni języka angielskiego w ujęciu generatywnym. Studenci rozpoznają operacje składniowe zachodzące w ramach tego modelu. Definiują je i opisują. Interpretują ograniczenia, jakim one podlegają. Studenci analizują struktury składniowe obecne w języku angielskim. Ponadto sporządzają graficzne reprezentacje prostych struktur składniowych obecnych w angielszczyźnie. Studenci mają umiejętność stosowania różnych testów składniowych na rozpoznawanie struktury określonych fraz i zdań. Studenci porównują ze sobą różne struktury składniowe z języka angielskiego. Umieją zaprezentować różnice w ich derywacjach. Studenci zdobywają dbałość o precyzyjne wyrażanie się i umiejętność konstruowania dowodu naukowego.
Efekty kształcenia dla przedmiotu
Metody dydaktyczne
Treści programowe przedmiotu
przedmioty wprowadzające (prerekwizyty) oraz wymagania wstępne:
podstawowa wiedza z gramatyki opisowej języka angielskiego, przedmiot wprowadzający to gramatyka opisowa (składnia)

Metody i pomoce dydaktyczne:
Metody dialogowe, problemowe, praca z tekstem

treści programowe
Kurs rozpoczyna się przedstawieniem głównych pojęć w ramach gramatyki generatywnej. Studenci uczą się definicji pojęć, takich jak 'gramatyka', 'gramatyka generatywna', 'gramatyka uniwersalna'. Poznają stopnie adekwatności gramatyki oraz teorii języka. Są zapoznawani z mentalistyczną koncepcją akwizycji języka.
Następnie wprowadzane jest pojęcie składników struktury zdania, takich jak wyrazy i frazy oraz ich różne kategorie. Przedstawiane są dowody na istnienie poszczególnych kategorii gramatycznych oraz ich dystrybucja w zdaniu.
Kolejny etap to zapoznanie studentów z graficzną reprezentacją struktur zdaniowych, tzw. drzewek oraz różnych relacji pomiędzy poszczególnymi węzłami drzewka, takimi jak dominacja, poprzedzanie, c-komando. Pokazana jest rola tych relacji w opisywaniu różnych zjawisk składniowych, takich jak np. dystrybucja zaimków zwrotnych. Studenci poznają reguły pozwalające generować drzewka oraz ograniczenia obowiązujące przy ich generowaniu.

Kolejnym poruszanym zagadnieniem jest struktura poszczególnych fraz w ramach modelu składni kreskowej. Przedstawione są dowody na to, że każda kategoria ma trzy poziomy strukturalne. Omówione są funkcje dopełnienia, okolicznika oraz przydawki w ramach różnych fraz.
Następnie analizowane są struktury zdaniowe różnego typu, obecne w języku angielskim. Główny nacisk kładziony jest na różnicę między zdaniami finitywnymi i niefinitywnymi, oraz na struktury zdaniowe nie zawierające czasownika. Omówiony zostaje również pusty podmiot zdań niefinitywnych PRO.
Studenci poznają też pojęcie leksykonu oraz badają kwestię, jakiego typu informacje są w nim przechowywane. Szczególny nacisk położony jest na subkategoryzację oraz role tematyczne i ich rolę w przebiegu zjawisk składniowych.
Na końcu omawiane są transformacje, takie jak przesunięcie czasownika, przesunięcie elementu fleksyjnego (I), pasywizacja oraz przesuwanie słów pytajnych. Pokazane są konteksty ich występowania oraz ograniczenia, jakim one podlegają.
W czasie każdych zajęć studenci wykonują ćwiczenia na konkretnych strukturach składniowych.
Kryteria oceny i sposoby weryfikacji zakładanych efektów kształcenia
Studenci piszą 2 testy w semestrze.
aktywność w dyskusji - 25%, testy - 75%
Literatura podstawowa i uzupełniająca
Literatura podstawowa:
Carnie, A. 2006. Syntax. A generative introduction. Oxford: Blackwell.
Radford, A. 1988. Transformational Grammar. A first course. Cambridge: Cambridge University Press.
Ruherford, W. 1998. A Workbook in the structure of English. Oxford: Blackwell.

Literatura dodatkowa:
Borsley, R. 1991. Syntactic Theory. A unified approach. London: Edward Arnold.
Culicover, P. 1997. Principles and parameters. An introduction to syntactic theory. Oxford; Oxford Univeristy Press.
Haegeman, L. 2006. Thinking syntactically. Oxford: Blackwell.
Haegeman, L. 1994. Introduction to Government and Winding Theory. Oxford; Blackwell.
Lasnik, H. and J. Uriagereka. 1990. A course in GB syntax. Cambridge, Mass.: MIT Press.
Roberts, I. 1997. Comparative syntax. London: Edward Arnold.
Tajsner, P. 2003. Lectures on structure and derivation. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
Witkoś, J. 2004. Movement rules. Foundations of GB syntax. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.