Demografia społeczna (wykład)

Opis przedmiotu
Informacje ogólne
Organizator:Wydział Nauk Społecznych - Instytut Nauk Socjologicznych
Kod ECTS:14200-XXXX-05WYK0135
Kierunek studiów: Praca socjalna (stacjonarne I stopnia)
Lokalizacja w planach rocznych:
Etap:Rok I - Semestr 1
Punkty ECTS: 3
Forma zaliczenia: Egzamin
Rozkład zajęć 2023/2024
Rozkład zajęć 2022/2023
Etap:Rok III - Semestr 5
Punkty ECTS: 2
Forma zaliczenia: Egzamin
Rozkład zajęć 2023/2024
Rozkład zajęć 2022/2023
Kierunek studiów: Socjologia (stacjonarne I stopnia)
Lokalizacja w planach rocznych:
Etap:Rok I - Semestr 1
Punkty ECTS: 3
Forma zaliczenia: Egzamin
Rozkład zajęć 2023/2024
Rozkład zajęć 2022/2023
Etap:Rok III - Semestr 5
Punkty ECTS: 2
Forma zaliczenia: Egzamin
Rozkład zajęć 2023/2024
Rozkład zajęć 2022/2023
Lokalizacja w programie modułowym:
Moduł programowy:Metody badań jakościowych » Demografia społeczna
Cele przedmiotu
Wymagania wstępne
Celem wykładu jest przedstawienie podstawowych pojęć, zjawisk i procesów demograficznych oraz teorii ludnościowych i ich społecznych następstw; zapoznanie studentów z metodami i znaczeniem badań ludnościowych oraz przedstawienie procesów rozwoju ludności Polski i wybranych krajów i regionów świata w ostatnim stuleciu i na progu XXI wieku z uwzględnieniem zmian w strukturze i rozmieszczeniu ludności, wynikających z ruchów naturalnych, mobilności przestrzennej i uwarunkowań polityczno-ekonomicznych i kulturowych.
Efekty kształcenia dla przedmiotu
Metody dydaktyczne
Treści programowe przedmiotu
Tematyka wykładów:1) Przedmiot i zakres badań demografii społecznej; 2) podstawowe kategorie demografii: cechy populacji, zdarzenia/zjawiska ludnościowe, procesy demograficzne; 3) metoda demografii: analiza demograficzna, źródła danych demograficznych, siatka demograficzna, współczynniki demograficzne, prognozowanie demograficzne; 4) podstawowe nurty teoretyczne w demografii: teoria ludności Malthusa, maltuzjanizm i neomaltuzjanizm, teorie ludności optymalnej, teoria przejścia demograficznego, teorie płodności, teorie umieralności, teorie migracji; 5) główne zjawiska demograficzne: struktury demograficzne, ruch naturalny ludności (urodzenia, zgony, małżeństwa, rozwody), rozrodczość, płodność, reprodukcja ludności, umieralność, mobilność przestrzenna; 6) podstawowe procesy: przejście demograficzne, starzenie się demograficzne, eksplozja ludnościowa, procesy urbanizacyjne, wewnętrzne i zewnętrzne ruchy migracyjne; 7) polityka demograficzna - istota, cel, zakres; 8) przemiany ludnościowe Polski oraz wybranych krajów świata w XX/ XXI w.
Kryteria oceny i sposoby weryfikacji zakładanych efektów kształcenia
Metody dydaktyczne: Wykład konwencjonalny, wykład z prezentacją
Forma i warunki zaliczenia zajęć: Egzamin pisemny
Literatura podstawowa i uzupełniająca
Literatura podstawowa:
M. Okólski, Demografia, Warszawa 2005; M. Mitręga, Demografia społeczna, Katowice 1995; J. Z. Holzer, Demografia, Warszawa 2003; Demografia. Metody analizy i prognozowania, red. M. Cieślak, Warszawa 1992; M. Okólski, Demografia zmiany społecznej, Warszawa 2004; J. Kurkiewicz J., Metody analizy demograficznej, Warszawa 1992; Polska a Europa. Procesy demograficzne u progu XXI wieku. Problemy społeczne regionów, pod red. A. Organiściak-Krzykowskiej, Olsztyn 2003.
Literatura uzupełniająca:Przemiany demograficzne w Polsce w latach 90. W świetle koncepcji drugiego przejścia demograficznego, red. I. E. Kotowska, Warszawa 1999; GUS, Rozwój demografii polskiej 1918-1993. Materiały z konferencji naukowej, Warszawa, 22 listopada 1993, Warszawa. 1994; GUS, Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań z dnia 20 maja 2002 roku. Ludność według wieku i płci, województw, podregionów, powiatów i gmin. Warszawa 2004 .