Religiologia (wykład)

Opis przedmiotu
Informacje ogólne
Organizator:Wydział Teologii - Instytut Nauk Teologicznych
Kod ECTS:08200-XXXX-01WYK0022
Kierunek studiów: Teologia kurs B (stacjonarne jednolite magisterskie)
Lokalizacja w planach rocznych:
Etap:Rok I - Semestr 1
Punkty ECTS: 2
Forma zaliczenia: Egzamin
Rozkład zajęć 2023/2024
Rozkład zajęć 2022/2023
Etap:Rok I - Semestr 1
Punkty ECTS: 3
Forma zaliczenia: Egzamin
Rozkład zajęć 2023/2024
Rozkład zajęć 2022/2023
Etap:Rok I - Semestr 2
Punkty ECTS: 2
Forma zaliczenia: Egzamin
Rozkład zajęć 2023/2024
Rozkład zajęć 2022/2023
Etap:Rok I - Semestr 2
Punkty ECTS: 3
Forma zaliczenia: Egzamin
Rozkład zajęć 2023/2024
Rozkład zajęć 2022/2023
Lokalizacja w programie modułowym:
Moduł programowy:Pzredmioty obligatoryjne » Religiologia
Efekty kształcenia:
T_K01Absolwent jest gotów do krytycznej oceny zdobytej wiedzy w zakresie teologii oraz odbieranych treści
T_U05Absolwent potrafi przeprowadzić krytyczną analizę i interpretację wybranych wytworów kultury (zwłaszcza chrześcijańskich) z zastosowaniem twórczej i oryginalnej metody oceny ich znaczenia i oddziaływania w procesie historyczno-kulturowym
T_W03Absolwent zna i rozumie uporządkowaną i podbudowaną teoretycznie wiedzę obejmującą kluczowe zagadnienia oraz wybrane zagadnienia z zakresu zaawansowanej wiedzy szczegółowej w ramach teologii biblijnej, fundamentalnej, dogmatycznej, moralnej i innych dyscyplin teologicznych oraz filozofii, metafizyki, filozofii Boga, człowieka i przyrody, etyki oraz filozofii religii i kultury, a także epistemologii i metodologii nauk oraz logiki i historii filozofii
Cele przedmiotu
Wymagania wstępne
I sem. Wykład jest prowadzony dla studentów I roku teologii w wymiarze 60 godzin przez cały rok. W semestrze zimowym o wymiarze 30 godzin, wykład skoncentrowany jest na badaniach empirycznych nad religią czym zajmuje się religioznawstwo. W semestrze letnim większa uwagą będzie poświecona filozofii religii oraz teologii religii. Te trzy dyscypliny naukowe składają się na religiologię jako naukę uprawianą w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Wykład ma na celu wyjaśnić studentom pojecie i istotę religii oraz poszerzyć horyzonty myślowe o innych światowych religiach uniwersalnych, plemiennych i narodowych.

II sem. Wykład zapoznaje z filozoficzno-teologicznym ujęciem religii i jej genezy w kontekście teorii naturalistycznych i redukcjonistycznych. Uzasadnia wyjątkowe miejsce chrześcijaństwa pośród religii świata oraz znaczenie Kościoła w historii zbawienia.

Ograniczenia: brak
Efekty kształcenia dla przedmiotu
Metody dydaktyczne
Treści programowe przedmiotu
I sem. Semestr zimowy w wymiarze 30 godzin dla studentów I roku teologii. Aktualność i założenia badań religioznawczych. Nauki religiologiczne: religioznawstwo, filozofia religii, teologia religii. Przedmiot religioznawstwa i terminologia. Nauki religioznawcze: historia religii, etnologia religii, socjologia religii, psychologia religii, fenomenologia religii, geografia religii, pedagogika religii. Pojęcie i istota religii. Etymologia. Definicja religii. Podmiot i przedmiot religii. Typologia religii. Religie etniczne (plemienno-narodowe) i uniwersalne. Religie o charakterze dynamistycznym, animistycznym i teistycznym. Religie prawa i łaski, mistyczne, profetyczne misyjne, niemisyjne i wędrujące. Założenia teoretyczne i krytyka ewolucjonizmu. Teoria monoteizmu pierwotnego Wilhelma Schmidta. Monoteizm ludów pierwotnych (zbieracko-łowieckich). Monoteistyczny charakter religii ludów pierwotnych. Imiona, postać i mieszkanie Istoty Najwyższej. Przymioty, funkcje i kult Istoty Najwyższej.



II sem. Pojęcie religii i jej geneza w świetle filozofii i teologii. Naturalistyczne i redukcjonistyczne ujęcia religii i jej genezy; objawieniowa geneza religii. Chrześcijaństwo a religie pozachrześcijańskie: współczesne paradygmaty w teologii religii (ekskluzywizm, inkluzywizm, pluralizm relatywistyczny). Uzasadnienie wyjątkowego charakteru chrześcijaństwa pośród religii świata. Konieczność Kościoła do zbawienia.
Kryteria oceny i sposoby weryfikacji zakładanych efektów kształcenia
I sem. Metody dydaktyczne:
Wykład konwencjonalny (tradycyjny). Celem lepszego przekazu omawianych zagadnień korzysta się z własnych doświadczeń badań etnologicznych nad religijnością ludów pierwotnych (Papua Nowa Gwinea) oraz religijnością ludowa na terenach Polski i krajów ościennych. W wykładzie jest miejsce na pytania i dyskusje związaną z prezentowanymi zagadnieniami.
Forma i warunki zaliczania zajęć:
Egzamin ustny na koniec semestru zimowego

II sem. Metody dydaktyczne: wykład tradycyjny
Forma i warunki zaliczenia zajęć: egzamin ustny
Literatura podstawowa i uzupełniająca
I sem. A. Bronk. Nauki o religii. W: H. Zimoń (red.). Religia w świecie współczesnym. Zarys problematyki religiologicznej. Lublin 2000 s. 23-52; Z. Kupisiński, I.S. Ledwoń. Religiologiczne nauki. W: M. Rusecki i in. (red.). Leksykon teologii fundamentalnej. Lublin – Kraków 2002 s. 1034-1040; M. Rusecki. Istota i geneza religii. Lublin-Sandomierz 1997; M. Rusecki. Traktat o religii. Warszawa 2007; A. Wąs. Pluralizm religii. 1. W perspektywie religioznawczej s. 920-923; W: Rusecki i in. (red.). Leksykon teologii fundamentalnej. Lublin - Kraków2002 s. 920-923; 2. I.S. Ledwoń. W perspektywie filozoficznej s. 923-925. W: Rusecki i in. (red.). Leksykon teologii fundamentalnej. Lublin - Kraków2002; H. Zimoń (red.). Religia w świecie współczesnym. Zarys problematyki religiologicznej. Lublin 2003; H. Zimoń. Monoteizm pierwotny. Wilhelma Schmidta teoria i jej krytyka w wiedeńskiej szkole etnologicznej. Lublin 2001 (lektura s. 63-91).


II sem. M. Rusecki i in. (red.). Leksykon teologii fundamentalnej. Lublin 2002; M. Rusecki. Istota i geneza religii. Lublin-Sandomierz 1997; I.S. Ledwoń. „…i nie ma w żadnym innym zbawienia”. Wyjątkowy charakter chrześcijaństwa w teologii posoborowej. Lublin 2006; M. Rusecki. Traktat o religii. Warszawa 2007.