Wolontariat wobec potrzeb społecznych (ćwiczenia)

Opis przedmiotu
Informacje ogólne
Organizator:Wydział Nauk Społecznych - Instytut Pedagogiki
Kod ECTS:14900-XXXX-0503CWI0807
Język wykładowy:Język polski
Kierunek studiów: Pedagogika (stacjonarne II stopnia)
Lokalizacja w planach rocznych:
Etap:Rok I - Semestr 1
Punkty ECTS: 2
Forma zaliczenia: Zaliczenie na ocenę
Rozkład zajęć 2023/2024
Rozkład zajęć 2022/2023
Etap:Rok II - Semestr 3
Punkty ECTS: 2
Forma zaliczenia: Zaliczenie na ocenę
Rozkład zajęć 2023/2024
Rozkład zajęć 2022/2023
Cele przedmiotu
Wymagania wstępne
Cel zajęć (proszę sformułować 3 zdania charakteryzujące to, co chciałby Pan/Pani osiągnąć u słuchaczy)
Celem zajęć jest:
- zapoznanie studentów z ideą wolontariatu oraz możliwościami organizacji wolontariatu
- przygotowanie studentów do koordynacji działań wolontarystycznych
- zapoznanie studentów z różnorodnymi możliwościami angażowania wolontariuszy w placówkach należących do różnych sektorów życia społecznego: kultura, edukacja, pomoc społeczna, ochrona zdrowia.

Zamierzone efekty kształcenia (proszę sformułować ok. 15 prostych zdań opisujących zamierzone efekty z użyciem active verbs)
Podczas zajęć studenci zapoznają się z następującymi zagadnieniami:
- czym jest wolontariat i jak zgodnie z polskim systemem prawnym zorganizować działalność wolontariatu,
- główne rodzaje i formy wolontariatu w Polsce,
- motywacja wolontariuszy, jak zachęcać wolontariuszy do pracy na rzecz innych i jak wspierać wolontariuszy w czasie ich pracy, żeby zapobiec ich rezygnacji,
- zasady konstruowania indywidualnych programów wolontariackich,
- rozpoznawanie specyficznych potrzeb społecznych w środowisku lokalnym i określaniem w których sytuacjach pomocą w ich zaspakajaniu mogą być wolontariusze,
- wychowawcza funkcja zaangażowania w wolontariat, czyli zasady konstruowania programów wychowawczych dla szkół i placówek oświatowych uwzględniających zaangażowanie wolontariacie młodzieży,
- wolontariatem jako formą aktywizacji seniorów.
Ponadto studenci poznają różne „dobre praktyki” związane z organizacją pracy wolontariuszy.

Studenci naucza się:
- sporządzać porozumienia o współpracy wolontariackiej
- konstruować indywidualne programy pracy wolontariackiej w odpowiedzi na konkretne potrzeby społeczne,
- prowadzić grupy wsparcia dla wolontariuszy,
- opracowywać programy wychowawcze dla młodzieży zaangażowanej w wolontariat.
Efekty kształcenia dla przedmiotu
Metody dydaktyczne
Treści programowe przedmiotu
Treść zajęć: (Proszę wpisać hasłowo tematykę poszczególnych zajęć, pamiętając, aby przekładała się ona na zamierzone efekty kształcenia)
Do omawianych podczas zajęć zagadnień należą:
- idea wolontariatu i historia działań o charakterze woluntarystycznym,
- rodzaje wolontariatu,
- motywacja wolontariuszy,
- prawne aspekty wolontariatu w Polsce,
- problemy społeczne ze szczególnym uwzględnieniem tych obszarów, w których mogą być pomocni wolontariusze,
- zasady organizacji pracy wolontariuszy – indywidualny program wolontarystyczny,
- wychowawcza funkcja wolontariatu – konstruowanie programów wychowawczych opartych na wolontariacie.
Kryteria oceny i sposoby weryfikacji zakładanych efektów kształcenia
Metody i pomoce dydaktyczne
Forma zajęć (proszę pamiętać o dostosowaniu formy zajęć do możliwości uzyskania i sprawdzenia założonych efektów kształcenia)
Warsztat,
Dyskusja,
Prezentacja multimedialna, film + dyskusja na temat prezentacji lub filmu
Wymagania dotyczące pomocy dydaktycznych (np. laboratorium, rzutnik multimedialny, inne...)
Na niektóre zajęcia potrzebny jest laptop, rzutnik multimedialny i głośniki.
forma i warunki zaliczenia
Sposób sprawdzenia osiągnięcia efektów zmierzonych (proszę wskazać metody egzekwowania efektów opisanych w pkt. 7 oraz ich procentowy udział w ocenie końcowej, np. aktywność w dyskusji – 25%, esej/referat – 25%, egzamin ustny - 50%.
- praca pisemna na zadany temat - 35%
- przygotowanie indywidualnego programu wolontarystycznego lub programu wychowawczego uwzględniającego wolontariat – 35%
- aktywność na zajęciach – 30 %
Literatura podstawowa i uzupełniająca
Literatura podstawowa
Braun K., Wolontariat wobec potrzeb rodziny, w: Roczniki teologiczne, T. LIV, z. 10 2007, s. 215 - 225.
Broniecka P., Prawne aspekty działalności wolontariackiej, w: Wolontariat jako działanie prospołeczne w obszarze pomocy społecznej i pracy socjalnej, red. B. Matyjas, Kielce: 2009, s. 89-96.
Cichoń R., Działalność wolontariacka jako jedna z form wsparcia organizacji pozarządowych w środowisku lokalnym, w: Wolontariat jako działanie prospołeczne w obszarze pomocy społecznej i pracy socjalnej, red. B. Matyjas, Kielce: 2009, s. 59-68.
Kalinowski M., Wolontariat w życiu rodziny, w: Roczniki teologiczne, T. LI, z. 10, 2004, s. 151 – 163
Marczewska A., Ochrona praw dziecka a działalność wolontariacka, w:Wolontariat jako działanie prospołeczne w obszarze pomocy społecznej i pracy socjalnej, red. B. Matyjas, Kielce: 2009, s. 195 - 202.
Segiet K., Znaczenie wolontariatu działającego na rzecz dzieci i młodzieży w różnych obszarach życia społecznego, w: Wolontariat w obszarze humanistycznych wyzwań opiekuńczych, red. B. Kromolicka, Toruń: 2005, s. 117-124.

Literatura uzupełniająca
Chrapek J., Wolontariat dzielmy się miłością, Radom 2001
Kamińska E, Młodzieżowy Wolontariat, Radom 2005.
Kromolicka B. (red.), Wolontariat w obszarze humanistycznych wyzwań opiekuńczych. Wyd. Akapit 2005.
Kromolicka B. (red), Wolontariusz w życiu  środowiska lokalnego, Szczecin 2003   
Marzec-Holka K. (red.) Pracownicy socjalni i wolontariusze a możliwości reformy pomocy społecznej, Bydgoszcz : Wydawnictwo Uczelniane WSP, 1998.
Matyjas B., Wolontariat jako działanie prospołeczne w obszarze pomocy społecznej i pracy socjalnej, Kielce: 2009
USTAWA z dnia 24 kwietnia 2003 r. - Przepisy wprowadzające ustawę o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie / Dziennik Ustaw 2003, nr 96, s. 6467-6473