Kultura języka polskiego (wykład)

Opis przedmiotu
Informacje ogólne
Organizator:Wydział Nauk Społecznych - Instytut Pedagogiki
Kod ECTS:09900-XXXX-0503WYK0029
Język wykładowy:Język polski
Kierunek studiów: Pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna (stacjonarne jednolite magisterskie)
Lokalizacja w planach rocznych:
Etap:Rok II - Semestr 3
Punkty ECTS: 1
Forma zaliczenia: Zaliczenie na ocenę
Rozkład zajęć 2023/2024
Rozkład zajęć 2022/2023
Etap:Rok III - Semestr 6
Punkty ECTS: 1
Forma zaliczenia: Zaliczenie na ocenę
Rozkład zajęć 2023/2024
Rozkład zajęć 2022/2023
Kierunek studiów: Pedagogika (stacjonarne II stopnia)
Lokalizacja w planach rocznych:
Etap:Rok II - Semestr 3
Punkty ECTS: 1
Forma zaliczenia: Zaliczenie na ocenę
Rozkład zajęć 2023/2024
Rozkład zajęć 2022/2023
Etap:Rok III - Semestr 6
Punkty ECTS: 1
Forma zaliczenia: Zaliczenie na ocenę
Rozkład zajęć 2023/2024
Rozkład zajęć 2022/2023
Cele przedmiotu
Wymagania wstępne
Cel zajęć: konwersatorium powinno zaowocować nabyciem wiedzy z zakresu kultury języka polskiego oraz udoskonaleniem kompetencji językowej i komunikacyjnej studentów pedagogiki
Zamierzone efekty kształcenia
Wiedza: Student definiuje podstawowe terminy z zakresu kultury języka polskiego i poprawności językowej. Zna różne teorie nabywania języka i budowę systemu językowego. Zna prawidła poprawnej wymowy polskiej. Zna podstawowe zasady ortografii i interpunkcji polskiej oraz zasady poprawności frazeologicznej. Rozpoznaje, klasyfikuje i porównuje błędy językowe, innowacje językowe, itp. Zna cechy charakterystyczne poszczególnych gwar polskich.
Umiejętności: Potrafi analizować teksty pisane i mówione pod względem poprawności językowej. Wskazuje w tekstach błędy ortofoniczne, ortograficzne, interpunkcyjne, frazeologiczne. Rozpoznaje cechy niektórych gwar i dialektów. Odróżnia cechy dialektalne od błędów językowych, a te od zaburzeń mowy. Potrafi sprawnie posługiwać się poradnikami poprawnościowymi. (
Inne kompetencje (postawy) : Student rozwija w sobie dbałość o czystość i poprawność językową w mowie i piśmie, wrażliwość na piękno mowy ojczystej, a także dbałość o przekazywanie właściwego wzorca mowy swoim wychowankom.
Efekty kształcenia dla przedmiotu
Metody dydaktyczne
Treści programowe przedmiotu
1. Wychowanie a komunikowanie się. Teorie nabywania języka. Mowa a język.
2. System językowy. Podsystemy języka.
3. Budowa i czynności narządów mowy. Klasyfikacja głosek polskich. Fonem, głoska, litera. 4. Słuch fonemowy. Prawidła poprawnej wymowy (zasady ortofonii).
5. Dzieje kształtowania się polskiej ortografii. Zasady pisowni polskiej.
6. Kompetencja językowa, komunikacyjna i kulturowa. Funkcje języka.
7. Tekst a kontekst.
8. Pojęcie normy językowej i zróżnicowanie języka. Dialekty, gwary, socjolekty.
9. Podstawowe zagadnienia poprawności wypowiedzi. Innowacje językowe. Błędy językowe, zaburzenia mowy, błędy wymowy, wady wymowy.
10. Kryteria oceny poprawności środków językowych. Poradniki językowe i inne źródła wiedzy o poprawności języka.
Kryteria oceny i sposoby weryfikacji zakładanych efektów kształcenia
Metody i pomoce dydaktyczne
Forma zajęć: wykład, prezentacje
Wymagania dotyczące pomocy dydaktycznych: laptop, rzutnik multimedialny, słowniki z zakresu poprawności jezykowej
forma i warunki zaliczenia
Sposób sprawdzenia osiągnięcia efektów zamierzonych: test końcowy (60%), recenzja książki z zakresu poprawności językowej (40%)
Literatura podstawowa i uzupełniająca
literatura podstawowa i uzupełniająca
Literatura obowiązkowa:
H. Jadacka, A. Markowski, Kultura języka polskiego , t.I-II, Warszawa 2005
Buttler D., Kurkowska H., Satkiewicz H.(1971): Kultura języka polskiego. Warszawa PWN.
Literatura uzupełniająca:
Bugajski M., Język w komunikowaniu, PWN, Warszawa 2006
Dubisz S. (1996, red.): Nauka o języku dla polonistów. Warszawa, Książka i Wiedza.
Grabias S. (1994; wyd.2. 1997): Język w zachowaniach społecznych. Lublin, Wyd. UMCS.
H. Jadacka, Poradnik językowy dla prawników, Warszawa 2001
Kochański W., Klebanowska B., Markowski A. (1987): O dobrej i złej polszczyźnie. Warszawa, Wiedza Powszechna.
Lubaś W., Urbańczyk S. (1994 i inne wyd.):Podręczny słownik poprawnej wymowy polskiej. Kraków-Katowice, Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego.
Miodek J. (1999): Rozmyślajcie nad mową. Warszawa, Prószyński i S-ka.
Marcjanik M., Grzeczność w komunikacji językowej, PWN, Warszawa 2007
Nowy słownik interpunkcyjny języka polskiego, J. Podracki, Warszawa 2005
Ożóg K. (2001): Polszczyzna przełomu XX i XXI wieku. Wybrane zagadnienia. Rzeszów, Biblioteka Frazy.
Wielki słownik poprawnej polszczyzny PWN, red. A. Markowski, Warszawa 2004
Wielki słownik ortograficzny PWN, red. E. Polański, Warszawa 2003